آیا مردم ایران بیش از حد استاندارد جهانی گاز مصرف می کنند؟

رادیو SBC استرالیا- در حدود یک هفته‌ای که موج سرمای بی‌سابقه وارد ایران شد و مشکلات ریز و درشت و زیرساختی را عیان کرده ، کمبود گاز هم مزید بر علت شده تا مسئولان جمهوری اسلامی طبق معمول تمامی کاسه کوزه‌ها بر سر مردم شکسته و با مقایسه مصرف گاز در ایران و کشورهای دیگر از جمله چین مدعی شوند که اگر مردم صرفه‌جویی کنند، مشکل ناترازی گاز کشور حل می شود.

اما آیا در واقعیت مصرف گاز در ایران توسط مشترکین بیش از حد استاندارد جهانی است؟
در آمار منتشر شده از سرانه مصرف جهانی انرژی که گاز بخش مهمی از آن را در بر دارد، کشور قطر با حدود ۲ و نیم میلیون جمعیت به عنوان بزرگترین صادر کننده گاز، در رتبه اول پر مصرف ترین کشورها و ایران با ۸۵ میلیون نفر جمعیت در رتبه ۳۱ جهان و استرالیا با حدود ۲۶ میلیون نفر جمعیت در رده ۱۷ قرار گرفته اند.
این در حالی است که قطر با اینکه بیشترین میزان گاز را برای تولید انرژی مصرف می کند اما کمبودی در صادرات و همچنین مصرف آن ندارد.
مطابق با آخرین آمار، مصرف گاز ایران در سال 2021 بیش از 241 میلیارد متر مکعب بوده است.
از طرفی میزان صادرات گاز طبیعی بنا به گزارش بانک مرکزی در سال 1399 و سال 1400 حدود 17 میلیارد مترمکعب و طی سال ‏های 1391 تا 1400 بالغ بر 124 میلیارد متر مکعب بوده است. نکته تعجب‏ آور در این میان، میزان گاز سوزانده‌شده کشور حین استخراج است که در سال 2021 به بیش از 17 میلیارد مترمکعب و طی 7 سال گذشته به 107.3میلیارد مترمکعب رسیده است. یعنی بیش از مجموع صادرات یک‌ساله کشور و بیش ‏از صادرات 9سال، تنها در 7 سال گاز بدون استفاده سوزانده شده است و دلیل آن هم عدم وجود تکنولوژی کافی می باشد چراکه کشورهای دارای این تکنولوژی علاقه ایی برای سرمایه گذاری در ایران را ندارند.

طبق ادعای روزنامه ایران، کشور ایران 6.7 برابر بیشتر از سرانه مصرف گاز دنیا و 3 برابر بیشتر از اتحادیه اروپا گاز مصرف می‌کند یا مهم ترین مثال مصرف گاز ایران 80 میلیون نفری معادل چین 1.4 میلیارد نفری است. غافل از این‌که دلیل اصلی این مصرف زیاد، نادیده گرفته می‌شود. به عنوان مثال، در چین حدود۵۵ درصد برق و انرژی توسط زغال‌سنگ تأمین می‌شود و سهم گاز حدود 8.5 درصد، آب 7.5 درصد و باد حدود ۴ درصد است. در حالی که در ایران، سهم گاز برای تولید انرژی حدود ۷۱ درصد است و سهم تولید انرژی از آب ،باد و انرژی هسته‌ای تقریبا نزدیک به صفر است.
از سوی دیگر سرانه مصرف انرژی ایران طبق آمار بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ حدود ۳۸ هزار کیلووات ساعت بوده که حدود ۲۵ هزار کیلووات ساعت از گاز و بقیه از نفت به دست آمده است.
در آمریکا در سال ۲۰۲۱ حدود ۷۵ هزار کیلووات ساعت مصرف سرانه انرژی بوده که تنها ۲۴ هزار کیلووات ساعت آن سهم گاز بوده یعنی حدود ۳۳ درصد. سرانه مصرف انرژی سوئد هم حدود ۶۰ هزار کیلووات ساعت بوده که سهم گاز در این میزان انرژی تقریبا صفر بوده است. کل انرژی سوئد از نفت و انرژی هسته‌ای و همچنین آب و باد تولید می‌شود.

همچنین سرانه مصرف انرژی در آلمان سال ۲۰۲۱ حدود ۴۱ هزار کیلووات ساعت بوده که سهم زغال‌سنگ حدود ۷ هزار کیلووات ساعت، سهم نفت حدود ۱۳ هزار کیلووات ساعت و سهم گاز هم ۱۰ هزار کیلووات ساعت بوده است. همچنین سهم سوخت‌های هسته‌ای، آب، باد و انرژی خورشیدی و دیگر انرژی‌ها از مصرف حدود ۸ هزار کیلووات ساعت بوده است.
البته آمار بانک جهانی نکته دیگری هم دارد؛ آن که مصرف انرژی در ایران آن‌طور که در رسانه‌های دولتی یا مسئولان بازتاب داده می‌شود، زیاد نیست. به عنوان مثال، جمعیت نروژ حدود ۵ میلیون نفر است، اما سرانه مصرف انرژی این کشور حدود ۱۰۴ هزار کیلووات ساعت است (بیشترین در جهان) یعنی بیش از سه برابر هر ایرانی. نکته این‌جاست که بیش از ۷۰ هزار کیلووات ساعت این میزان انرژی مصرفی سهم آب است و سهم گاز تنها ۷ هزار کیلووات ساعت است.
همچنین کشور ۲.۴ میلیون نفری قطر به عنوان بزرگترین صادر کننده فعلی گاز جهان، بیشترین مصرف گاز جهان را نیز در اختیار دارد چراکه سهم گاز در این کشور برای تولید انرژی بیش از ۸۵ درصد است.

حال سوال مهمی که مطرح می شود این است که چرا مردم کشور قطر با بالاترین میزان صادارات و مصرف گاز در رفاه نسبی هستند اما ایران به عنوان بزرگترین کشور دارای منابع گازی جهان، نه گازی برای ارایه مردم خود دارد نه پولی از صادرات آن را در سفره مردم خود می گذارد.

خبر: رادیو اس بی سی استرالیا
Copyright © Radio SBC Australia. All Rights Reserved